Jest formą rozwiązywania sporu zainicjowaną przez sąd, bezwzględnie i nierozerwalnie połączoną z toczącym się postępowaniem sądowym.
Podstawą prowadzenia mediacji jest w tym przypadku postanowienie sądu kierujące strony do mediacji, wydane w toku postępowania sądowego.
Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym albo na rozprawie.
Dopuszczalna praktycznie w każdej sprawie cywilnej, w której ugoda jest dopuszczalna.
WYJĄTEK: postępowanie upominawcze i nakazowe
Postanowienie kierujące na mediację może być:
Sąd wyznacza mediatora. Strony nie są tym związane i mogą samodzielnie wybrać osobę mediatora.
Art. . 183[6]. [Wszczęcie mediacji]
§ 1.
Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie.
§ 2.
Mimo doręczenia wniosku, o którym mowa w § 1, mediacja nie zostaje wszczęta, jeżeli:
1) stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji;
2) strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji;
3) strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę mediatora;
4) strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację.
§ 3.
Jeżeli w przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1-3, strona wytoczy powództwo o roszczenie, które było objęte wnioskiem o przeprowadzenie mediacji, w terminie trzech miesięcy od dnia:
1) w którym mediator lub druga strona złożyli oświadczenie powodujące, że mediacja nie została wszczęta albo
2) następnego po upływie tygodnia od dnia doręczenia wniosku o przeprowadzenie mediacji, gdy mediator lub druga strona nie złożyli oświadczenia, o którym mowa w pkt 1
- w odniesieniu do tego roszczenia zostają zachowane skutki przewidziane dla wszczęcia mediacji.
Art. 183[7]. [Wniosek o przeprowadzenie mediacji]
Wniosek o przeprowadzenie mediacji zawiera oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, podpis strony oraz wymienienie załączników. Jeżeli strony zawarły umowę o mediację na piśmie, do wniosku dołącza się odpis tej umowy.
Mediacja może zostać wszczęta również na podstawie wniosku jednej ze stron o przeprowadzenie mediacji.
Mediacja, której formalną podstawę stanowi wniosek o przeprowadzenie mediacji, faktycznie stanowi również formę rozwiązywania sporu opartą na umowie stron, przy czym w przypadku mediacji wnioskowej nie musi to być koniecznie umowa zawarta w sposób wyraźny, w okresie poprzedzającym złożenie wniosku.
Wniosek ten może bowiem zostać złożony zarówno wtedy, gdy strony łączy już zawarta umowa o mediację, jak i wtedy, gdy takiej umowy uprzednio nie zawarto.
W drugim przypadku do zawarcia umowy o mediację dochodzi w sposób dorozumiany, przez złożenie wniosku o przeprowadzenie mediacji przez jedną ze stron, połączone z następczym wyrażeniem przez drugą stronę zgody na mediację.
Art. 183[8]. [Skierowanie do mediacji]
§ 1.
Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania.
§ 2.
Mediacji nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyraziła zgody na mediację.
Po upływnie tego terminu sąd wysyła postanowienie o skierowaniu sprawy na mediację do mediatora
O możliwości niewyrażenia zgody na mediację sąd powinien pouczyć strony po ogłoszeniu postanowienia o skierowaniu do mediacji lub doręczeniu tego postanowienia stronom.
Przez niewyrażenie zgody na mediację należy rozumieć złożenie wyraźnego oświadczenia o braku zgody na wszczęcie postępowania mediacyjnego.
§ 3.
Przepisu § 1 nie stosuje się w sprawach rozpoznawanych w postępowaniach upominawczym oraz nakazowym, chyba że doszło do skutecznego wniesienia zarzutów.
§ 4.
Przewodniczący może wezwać strony do udziału w spotkaniu informacyjnym dotyczącym polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji. Spotkanie informacyjne może prowadzić sędzia, referendarz sądowy, urzędnik sądowy, asystent sędziego lub stały mediator.
§ 5.
Przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę przewodniczący dokonuje oceny, czy skierować strony do mediacji. W tym celu przewodniczący, jeżeli zachodzi potrzeba wysłuchania stron, może wezwać je do osobistego stawiennictwa na posiedzeniu niejawnym.
§ 6.
Jeżeli strona bez uzasadnienia nie stawi się na spotkanie informacyjne lub posiedzenie niejawne, sąd może obciążyć ją kosztami nakazanego stawiennictwa poniesionymi przez stronę przeciwną.
Art. 183[9]. [Wyznaczenie mediatora. Zapoznanie się mediatora z aktami sprawy]
§ 1.
Jeżeli strony nie dokonały wyboru osoby mediatora, sąd, kierując strony do mediacji, wyznacza mediatora mającego odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach danego rodzaju, biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów.
§ 2.
Mediator ma prawo do zapoznania się z aktami sprawy, chyba że strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia postanowienia kierującego strony do mediacji nie wyrazi zgody na zapoznanie się mediatora z aktami.
§ 3.
Po skierowaniu stron do mediacji, przewodniczący niezwłocznie przekazuje mediatorowi dane kontaktowe stron oraz ich pełnomocników, w szczególności numery telefonów i adresy poczty elektronicznej, o ile je posiadają.
Art. 183[10]. [Okres mediacji]
§ 1.
Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy. Czasu trwania mediacji nie wlicza się do czasu trwania postępowania sądowego.
Mediator nie może sam wnioskować o przedłużenie mediacji.
§ 2.
Przewodniczący wyznacza rozprawę po upływie terminu, o którym mowa w § 1, a przed jego upływem, jeżeli choć jedna ze stron oświadczy, że nie wyraża zgody na mediację.
Art. 183[11]. [Posiedzenie mediacyjne]
Mediator niezwłocznie ustala termin i miejsce posiedzenia mediacyjnego. Wyznaczenie posiedzenia mediacyjnego nie jest wymagane, jeżeli strony zgodzą się na przeprowadzenie mediacji bez posiedzenia mediacyjnego.
Art.183[12] . [Protokół z mediacji]
§ 1.
Z przebiegu mediacji sporządza się protokół, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres mediatora, a ponadto wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator.
§ 2.
Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego. Strony podpisują ugodę. Niemożność podpisania ugody mediator stwierdza w protokole.
§ 21.
Przez podpisanie ugody strony wyrażają zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie, o czym mediator informuje strony.
§ 3.
Mediator doręcza stronom odpis protokołu.
to forma rozwiązywania sporu zainicjowana przez same strony i prowadzona na podstawie ich zgodnego porozumienia.
Mediacja prowadzona na podstawie porozumienia stron jest niezależna od ewentualnego postępowania cywilnego dotyczącego przedmiotu mediacji.
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie przewidują formy, w jakiej powinna być zawarta umowa o mediację.
W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że umowa o mediację może być zawarta w dowolnej formie, a zatem pisemnie, ustnie, w formie aktu notarialnego itp.
Podstawą prowadzenia mediacji umownej może być odrębna umowa, która przewiduje poddanie sporu pod mediację, bądź też uwzględniona w umowie głównej klauzula mediacyjna.
Prawo procesowe wskazuje podstawowe i zarazem niezbędne elementy każdej umowy o mediację, w której strony powinny określić w szczególności przedmiot mediacji oraz osobę mediatora albo sposób wyboru mediatora (art. 183¹ § 3 k.p.c.).
W umowie o mediację należy zatem przede wszystkim sprecyzować przedmiot mediacji, a zatem wskazać stosunek prawny, z którego spór już wyniknął lub może wyniknąć w przyszłości.
Umowa powinna zawierać również oznaczenie osoby mediatora albo sposób jego wyboru.
Skutki prawne (moc prawna) ugody zawartej przed mediatorem
Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza ją przez nadanie klauzuli wykonalności, w przeciwnym przypadku dokonuje zatwierdzenia postanowieniem.
Warunki zatwierdzenia ugody przez sąd:
Przesłanki odmowy zatwierdzenia ugody przez Sąd: (w całości bądź w części)
Gdy po przeprowadzonej kontroli sąd odmówi zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, ugoda taka jest nieważna i nie wywołuje skutków ani w sferze materialnoprawnej, ani procesowej.
Konsekwencją cofnięcia pozwu lub wniosku, a także zatwierdzenia przez sąd ugody zawartej przed mediatorem – gdy ugodę zawarto w toku postępowania – jest umorzenie postępowania przez sąd rozpoznający sprawę (art. 355 k.p.c.)
Art. 183[13]. Kodeksu postępowania cywilnego [Złożenie protokołu w sądzie]
§ 1.
W przypadku gdy strona, po zawarciu ugody, w ramach mediacji prowadzonej na podstawie umowy o mediację, wystąpi do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody mediator składa protokół w sądzie, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy według właściwości ogólnej lub wyłącznej.
§ 2.
W razie skierowania przez sąd sprawy do mediacji mediator składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę.
Art. 183[14]. Kodeksu postępowania cywilnego [Zatwierdzenie ugody przez sąd]
§ 1.
Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd, o którym mowa w art. 18313, na wniosek strony niezwłocznie przeprowadza postępowanie co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem.
§ 2.
Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza ją przez nadanie jej klauzuli wykonalności; w przeciwnym przypadku sąd zatwierdza ugodę postanowieniem.
§ 3.
Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności albo zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.
Art. 183[15]. Kodeksu postępowania cywilnego [Charakter prawny ugody zawartej przed mediatorem]
§ 1.
Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
§ 2.
Przepis § 1 nie uchybia przepisom o szczególnej formie czynności prawnej.
created with
HTML Website Builder .